Είναι το τελευταιο, ακριβώς όμως τελευταίο γιατί μόλις το τελείωσα, βιβλίο που διάβασα και ασχολείται με την Ισλαμική τρομοκρατία, τις ΗΠΑ και τον νεοοθωμανισμό.
Παραθέτω τον πρόλογο:
Οι Σταυροφόροι χωρίς Σταυρό είναι μία ανάγνωση των διεθνών εξελίξεων μετά την καμπή της 11ης Σεπτεμβρίου του 2001. Ο πόλεμος εναντίον της ισλαμικής τρομοκρατίας, που κήρυξε ο πρόεδρος Τζορτζ Μπους, ήταν κάτι πολύ περισσότερο απ’ αυτό που ισχυριζόταν η ρητορική της Ουάσινγκτον. Το πρωτοφανές τρομοκρατικό πλήγμα λειτούργησε σαν καταλύτης. Δρομολόγησε την υλοποίηση της αυτοκρατορικής στρατηγικής των Νεοσυντηρητικών για το «νέο αμερικανικό αιώνα». Μίας στρατηγικής που είχε σχεδιασθεί από τη δεκαετία του 1990 και είχε ως στόχο να εξαργυρώσει τη νίκη της Δύσης στον Ψυχρό Πόλεμο κατά τρόπο που να εξασφαλίσει στη μοναδική πια υπερδύναμη την αναμφισβήτητη παγκόσμια ηγεμονία.
Το παρόν βιβλίο αναλύει τις εξελίξεις στα μέτωπα της ευρύτερης Μέσης Ανατολής. Αυτό γίνεται επειδή εκεί κρίθηκε το εγχείρημα της παγκόσμιας ηγεμονίας. Οι δύο πόλεμοι και τα πολλά διπλωματικά παίγνια σ’ αυτό το χώρο σφράγισαν την πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα και κατά πάσα πιθανότητα θα επικαθορίσουν τις ισορροπίες σε πλανητικό επίπεδο για πολλά ακόμη χρόνια.
Το παρόν βιβλίο αποτελείται από τέσσερα μέρη και έναν Επίλογο:
Στο πρώτο μέρος αναλύονται η ισλαμική τρομοκρατία, η αυτοκρατορική στρατηγική των Νεοσυντηρητικών, η σχέση αυτής της στρατηγικής με το Ισραήλ και, τέλος, ο τρόπος με τον οποίο η κατάρρευση αυτής της στρατηγικής έστειλε τον Μπαράκ Ομπάμα στο Λευκό Οίκο.
Στο δεύτερο μέρος εξετάζονται η εκστρατεία στο Αφγανιστάν, ο ανταρτοπόλεμος των Ταλιμπάν, η αντιπαράθεση του γαλλογερμανικού άξονα με την Ουάσινγκτον ο πόλεμος στο Ιράκ, η αιματηρή αντίσταση στην αμερικανική κατοχή, η σημασία του κουρδικού κρατιδίου στο βόρειο Ιράκ και το ρήγμα στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις κατά τη διάρκεια του πολέμου.
Το τρίτο μέρος είναι αφιερωμένο εξ’ ολοκλήρου την Τουρκία. Αναλύονται το «βαθύ κράτος», η σύγκρουση του κεμαλικού κατεστημένου με το μετριοπαθές πολιτικό Ισλάμ, το εσωτερικό Κουρδικό πρόβλημα και ο ρόλος του PKK, ο Νεοοθωμανισμός ως ιδεολογία και πολιτική στρατηγική, οι βλέψεις της Άγκυρας στο βόρειο Ιράκ και, τέλος, η σχοινοβασία της αμερικανικής διπλωματίας προκειμένου να προωθήσει μία διευθέτηση στο τρίγωνο Άγκυρα – Κούρδοι – Βαγδάτη. Δόθηκε έμφαση στην Τουρκία αφ’ ενός λόγω του αυξημένου ρόλου της στις ισορροπίες της ευρύτερης περιοχής και αφ’ετέρου λόγω του ειδικού ενδιαφέροντος της ελληνικής κοινής γνώμης για τα τεκταινόμενα στη γειτονική χώρα.
Στο τέταρτο μέρος παρουσιάζονται το Παλαιστινιακό ζήτημα και η σημασία του γα το μουσουλμανικό κόσμο, η αδιέξοδη εμμονή του Ισραήλ στην επιδίωξη στρατιωτικής λύσης, το άνοιγμα του Μπαράκ Ομπάμα προς το Ισλάμ και πώς αυτό το άνοιγμα δοκιμάζεται στο ισραηλινοπαλαιστινιακό μέτωπο, η διένεξη για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, οι αντιθέσεις στους κόλπους του ισλαμικού καθεστώτος και τα σενάρια βομβαρδισμού.
Όλα τα ανωτέρω δεν είναι πλίνθοι και κέραμοι ατάκτως ερριμμένοι. Αποτελούν κομμάτια του ίδιου γεωπολιτικού παζλ, το οποίο, όπως ήδη έχουμε σημειώσει, επικαθόρισε τις ισορροπίες σε πλανητικό επίπεδο.
Στον Επίλογο επιχειρείται μία επιγραμματική σύνθεση αυτού του παζλ.
Επιλογή μου ήταν να γράψω ένα περιεκτικό και ευκολοδιάβαστο βιβλίο, που να μην προϋποθέτει ειδικές γνώσεις. Ένα βιβλίο, όμως, έγκυρο και ικανό να βοηθήσει όσους ενδιαφέρονται να εντάξουν τις καθημερινές ειδήσεις σ’ ένα συνεκτικό ερμηνευτικό πλαίσιο και κατ’ αυτόν τον τρόπο να κατανοήσουν τη λογική και τη δυναμική των εξελίξεων. Όπως συμβαίνει πάντα, η τελική κρίση ανήκει στους αναγνώστες.
Το βιβλίο, όπως διαφαίνεται ειναι καθαρά ιστορικό και πολιτικό. Δεν έχει ίχνος μέσα μυθιστορήματος άρα δεν χωράει και πολύ ανάλυση σε προσωπικό επίπεδο.
Αυτό που θέλω εγώ να πω είναι οτι ο συγγραφέας, Σταύρος Λυγερός, το έχει ψάξει πολύ το θέμα. Το κατέχει άγρια, και σε κανένα σημείο δεν έχεις την αίσθηση ότι τα μπουρδουκλώνει!
Σε προσωπικό επίπεδο, ο λόγος που το διάβασα, είναι γιατι πάντα μαρέσει να ξέρω τα κακώς κείμενα των εξελίξεων και γιατί αν και δεν τους συμπαθώ, θαυμάζω ιδιαίτερα την πορεία της Τουρκίας. Βέβαια, δεν ήξερα καθόλου πως και γιατί έχει γίνει αυτό, κάτι που το τελευταίο βιβλίο εξηγεί σαφώς. Ειλικρινά, είναι θαυμαστό τις έχει καταφέρει το κόμμα του Ερντογάν, κόντα σε ένα πρακτικά δικτατορικό καθεστώς, στηριζόμενη και από την τύχη και τις συγκοιρίες αλλά και γιατί έχει ανθρώπους που ξέρουν να παίξουν μπάλα και πιστεύουν στο έθνος τους.
Υπενθυμίζω ότι η Τουρκία το 2001, αν θυμάμαι καλά, μπήξε ΔΝΤ και προσφάτως αρνήθηκε μια δόση του ταμείου. Δεν λέω ότι θα μπορούσα να ζήσω εκεί, σε κανένα σημείο δεν ξεχνώ την καταπιεστική φύση της χώρας τους, ειδικότερα τώρα που ενημερώθηκα καλύτερα για το τι ειναι το “βαθύ” κράτος. Όμως παρόλα τα κακώς κείμενα, έχουν ανθρώπους που θέλουν το καλό της χώρας σαν διεθνή δύναμη, και τουλάχιστον σε διεθνές επίπεδο το παλεύουν έχουν άποψη και δεν κάθονται σαν κότες να τους παρέχουν επειδή τους το χρωστάνε. Ναι τους συγκρινώ με τους δικούς μας εθνικούς προδότες.
Λίγο από το τσαγανό των Τούρκων να είχαν τότε θα μιλάγαμε για άλλη Ελλάδα, χωρίς να έχουμε θυσιάσει την δημοκρατία μας.
Να το θέσω και εντελώς απολίτιστα, μπορεί οι Τούρκοι να ειναι μεγάλοι μαλάκες, μεγάλα καθίκια με τους πολίτες τους που δεν υποτάσονται αλλά δεν παύουν σαν κράτος να έχουν αρχίδια και άποψη.